default-output-block.skip-main
National | Karanga

Kia tīorooro te reo karanga o te Tairawhiti

Hei tā ngā wāhine o Te Tairāwhiti nei kei te ngaro haere ngā tikanga tawhito o te karanga me te pao. He wāhine toa o te ao haka e ako ana i ngā momo taera whakaniko a ngā māreikura haka o Te Tairawhiti, a Kuini Moehau Reedy rāua ko Tangiwai Ria.

Hei tā Kuini Moehau Reedy o Ngāti Porou, “I ētahi wā e noho mokemoke ana ngā marae, kua raparapa noa kei hea ngā kaikaranga, ana, koinei tā ātau haramai nei.”

Ko tā Pele Kupenga-Keefe o Te Aitanga-a-Mate, “I au e tipua e ta arā kē te pūkahu o ngā kaikōrero o ngā kaikaranga me te momo me tērā o ngā momo, ināianei ka tahuri atu koe te kimi kaikaranga e ta pākorehā.”

Hei tā Aubrey Ria o Ngāti Porou me ngā iwi maha o Te Tairāwhiti, “Ko taku kuia he kuia karanga, i mate ia ētahi tau ki muri i whakaaro au ka taea e ia te whakaako i au inā kua rite au ki te karanga, engari kāre i i konei i tēnei wā.”

Ko tā Tewahuia Pihema o Te Aitanga-a-Māhaki, “Kei te ngoikore ngā kuia, ko wai rā e tautoko i a rātau? Kua tae ki te wā ko tō mātau reanga tērā.”

Kei te ākina ngā wāhine nei kia whakatinana i te ihi me te mana tuku iho i roto i te karanga kia ora ai ngā mahi.

Hei tā Kuini Moehau Reedy, “Ko mātau ngā herenga ki te ao wairua, e taea e mātau te tō ake, te kukume mai, te whakahuihui, ā, kia ea tērā wāhanga o ngā kōrero pūtake i mahue mai i ō tātau mātua tīpuna.”

“He rawe hoki te whakarongo ki a Nanny Kuini e whakatakoto ana me pehea, me pehea te tuiui te kapo i ngā whakaaro mai te taiao, mai i roto i a koe, mai i tō mana wahine, mai te whenua,” te kī a Aubrey Ria.

Hei tā Huia Pihema, “Kia ruku hōhonu ki ngā kaupapa o te karanga, o ngā mahi o te puna roimata, kāre anō kia kite kāre anō kia rongo.”

Engari anō te pao, arā ngā momo pao hei pōwhiri i te manuhiri ki te kai, ko te whakahoahoa kē te rautaki pai.

Ko tā Kuini Moehau Reedy, “Kei te haere tahi ēnei kaupapa, ā, kia āhua tāngaengae te wairua mahi kua āhua ngāwari anō mātau i te mea ētahi wā ka āhua hōhonu tonu te rere ki roto i ngā rerenga wai.”

He wānanga tēnei i raro i te maru o Te Wānanga o Aotearoa arā ko te Te Whāinga o Te Ao Tikanga.

Hei tā Pele Kupenga-Keefe, “Ko te whainga ia kia tipu mai kia horapa, puta noa i Te Tairāwhiti.”

“He maha ngā kaupapa ka taea e mātau te wahine engari kia tōia te wairua atua ki roto i a rātau,” te kī a Kuini Moehau Reedy.

Kei te pīrangi ia ki tū māia ngā wāhine nei i runga i o rātau ake tūrangawaewae.