Kei te whai te Tari Tiaki ā-motu o Waitangi kia whakatūria tētahi whare whare whakamahara ki ngā hōia o te rua tekau mā waru ki Waitangi. Heoi anō, kāre te katoa o ngā iwi e tautoko ana i tērā whakaaro.
Hei tā te Heamana Ngā Taonga a Ngā Tama Toa Trust hei tā Walton Walker, “Kia mōhio tonu ō tātau nei tamariki mokopuna ngā reanga kei te eke tonu mai, ko wai hoki te rōpū nei, ō rātau nei pāpā hoki, he aha te take i haere tonu rātau ki te pakanga.
Nō te tau 2008 puta ai te pukapuka "Nga Tama Toa". Kātahi, ka ono tau Ngā Kiatieki o Ngā Taonga a Ngā Tama Toa e whakapau kaha ana ki tū ai te whare.
Koia ko tā Walton Walker e mea ana, “Nā ngā koroua tonu nā ngā hoia tonu i whakaae i aua mahi, mena kua kore rātau kua kore te pukapuka kua kore tēnei whare.”
Hei tā Walton Walker, he whakamana i te ōhaakī a ngā pāpā nei i tū ki te mura o te ahi, arā hei whare whakamahara, hei taonga tuku iho mā uri ake o Kamupene C.
“Mēnā ka rongo tonu rātau kei te pīrangi toro atu ki roto o Waitangi, ā, tērā pea ka huri tonu rātau i roto o tō rātau nei wāhi i tāpūngia rātau ki roto i te urupā,” te kī a Walker.
Nā te Poari o Waitangi te tono kia tautoko Ngā Kaitieki o Ngā Taonga a Ngā Tama Toa kia whakatū whare mō te rōpū rua tekau mā waru me ōna kamupene katoa.
Ko tā Walker, “Ka whakaaetia e ngā uri, e te poari o Kamupene C, kia tū ai he whare mō Kamupene A, kāre e kore ō tērā. Menā ka tū he whare mō te rua tekau mā waru, kāre mātau whakaaetia kia whai wāhanga a C Company i roto i taua kaupapa rā.”
I toro atu mātau ki Ngā Kaitieki ā-motu o Waitangi engari tē whakaae kia whakahoki kōrero mai.
Ko ngā Taonga a ngā tama toa o Kamupene C nā rātau te utu nui, ka mau pūmau tonu ki roto i o rātau ake uri.