default-output-block.skip-main
National | Māori

Ka whakamahara i Te Kiingitanga me ngā iwi o te motu i te pakanga o Te Kupenga

I te rā nei ka whakamaharatia te pakanga a Te Kupenga a Taramainuku e te Kīngitanga me ngā iwi o te motu. I tū taua pakanga i ngā tau kotahi rau rima tekau mā rua ki muri. I reira raupatuhia ai e te karauna ngā whenua e rua rau whā tekau mā rima eka te nui.

E rua rau te rahi o te ope tauā a ngā toa nō te haukāinga me te motu i haka pōwhiri ai ngā manuwhiri i tae atu ki te tautoko i te karanga o te rā.

“Ia tau ia tau ka whakaeke mātou ki runga i a Kokohinau, ka kōrerotia ngā kaupapa i konei,” i kī atu a Rahui Papa, māngai mō Te Kiingitanga.

“Engari koinei te taima tuatahi kua whakawhiti mai rā ki runga ki tēnei pito o te whenua me te mea nei, ko tēnei iwi i te haere mai ki te tautoko i te karanga o Te Kiingitanga i roto i ngā pakanga o Tainui, ka haukotia e te kāwanatanga o tāua wā rā.’

I konei, i te tau tekau mā waru rau ono tekau mā rima i urutomo ai ngā hoia o te karauna, me ngā whakapae nā ngā uri o Ngāti Awa a Rev Carl Volkner rāua ko te māngai o te karauna a James Fulloon i kōhuru. O ngā tāne toru tekau mā tahi i hāmenetia, e rua tekau mā whitu o rātou nō Ngāti Awa.

“Ka hoki ngā mahara ki a rātou i pakanga au i te wā i raupatutia tō tātou whenua. Ko Te Hura tō tātou tīpuna, ehara i mate. I whakahau raro wāna taiaha,” i mea atu tētehi o ngā kaumātua o Ngāti Awa, a Hohepa Pryor.

Nō tērā tau a Ngāti Awa i tū ai tā rātou rā whakamaharatanga me te whakaari hei whakaako i ō rātou uri e pā ana ki te pakanga o Te Kupenga.

“Koinei te puawaitanga o ngā kōrero i puta i ngā tau kua hipa ake,” i korero atu i te Minita Whanaketanga Māori, i a Te Ururoa Flavell.

“I tīmata mai ai i Rangiriri, koinei te taenga mai o Te Kiingitanga, ā, haere i te mata o te whenua ka tae mai ki konei ki Te Kupenga.”

Ka whakaemi atu anō ngā iwi o te motu mō te Raa Maumahara i ngā riri whenua o te motu ka tū ā tērā Rāhoroi ki Te Taitokerau.