default-output-block.skip-main
National | Boarding Schools

Te whakaoranga o ngā kura noho Māori - Pūrongo Motuhake

He hītori nui tō tēnei kura noho, i whakatūwherahia ngā tatu i te tau kotahi mano waru rau rima tekau mā whā.

Engari i tata whakakapi aua kuaha mō ake tonu atu, whai muri i te pāpāhōtanga o ōna raruraru a-pūtea, a rārangi tauira hoki ki te iwi whānui.

E ai ki a Stephen Jacobi, “Ehara i te mahi māmā noaiho ma Te Aute me Hukarere mo te wā roa kua kaha pēhi ai rātou e ngā raru pūtea."

“Ko te nuinga o ngā pūtea kua whakatahangia mo ēnei kura kua whakamahia hei utu pūtea tārewa."

Nā te iti o ngā moni i hua ake i te rīhitanga atu ō ngā whenua tuku iho i takohatia ki te kura, nā te kore hua hoki o ngā pāmu i hokona mai i Te Wairarapa e ētahi mema ō-mua o te poari kai-tiaki o Te Aute, i mōketehia ai ngā rawa whenua katoa o te Tarahiti, ā nā konā i nama nui ai rātou.

Nā te hāhi anō aua raru I whakatika, Ehara nā te kawanatanga. Nā te kī ā Te Pihopatanga, i utu ngā nama katoa.

I utua aua nama e te tarahiti o te kāreti o St Johns, he iwa ira rua miriona taara te rahi. Ko te tumanako ia, kia puta ai ngā moni e mau nei i ngā pāmu kia whakawhanake ai ngā kura.

I upoko pakaru te whiu kia kaua ai ēnei kua e whatungarongaro atu ki te pō, nā, e hia nei ngā panonitanga i whakamanahia. I Te Aute, i tohua he poari hōu, he kaiwhakahaere whare noho hōu, he tumuaki hōu hoki, nā kona, he tirohanga hōu.

Ko te āhua nei kei te puta mai ngā hua o taua mahi, kua angitū ngā pūrongo ERO o Te Aute me Hukarere.

Kei runga noa atu ngā maaka NCEA o Te Aute ki ērā o te motu, waihoki, ka whakahoungia ngā whare noho, ko te hiahia, ka whakatipu tā rātou rārangi tauira mai i te whitu tekau mā ono ki te kotahi rau rua tekau hei te tau rua mano tekau mā ono.

Nā, i tēnei wā kua hoki mai ngā rawa whenua katoa ki ngā ringa o te tarahiti, kua whakatūria hoki e rātou he poari rangatira hōu, nā reira, mā ēnei hanganga hōu e parea ngā mamaetanga o mua kia anga whakarunga, kia Whakatangata kia kaha, kia u ki te pai.